Integracja Sensoryczna
Integracja sensoryczna (SI), jest to proces przetwarzania w mózgu informacji odbieranych przez zmysły z naszego ciała, oraz otoczenia, aby wykorzystać je w codziennym życiu. Mózg każdego człowieka, w tym małego dziecka, nieustannie musi sobie radzić z tego typu sygnałami. Przetworzyć je, a potem odpowiednio zareagować do zaistniałej sytuacji. Jednak są przypadki, w których proces rozwoju integracji sensorycznej nie przebiega w prawidłowy sposób. Wtedy mówimy o zaburzeniach integracji sensorycznej lub zaburzeniach przetwarzania sensorycznego.
Zaburzenia Integracji Sensorycznej to dysfunkcja układu nerwowego, zaburzająca rozwój dzieci i osób dorosłych. Osoby z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego źle interpretują odbierane bodźce , takie jak dotyk, dźwięk czy ruch. Jedni czują się nadmiernie pobudzeni ilością bodźców (np. hałas, dotyk, zbyt wiele wrażeń wzrokowych), inni – poszukują intensywnych doznań sensorycznych (np. duże zapotrzebowanie na przytulanie, wskakiwanie na inne osoby, gryzienie, problem z wyciszeniem się), a jeszcze inni – wykazywać kolejne symptomy (np. wycofanie, lękliwość, brak wiary we własne możliwości.
Objawy, które powinny Cię zaniepokoić
Zachowania, które wskazują na problemy z integracją sensoryczną u dzieci w wieku przedszkolnym:
- Dziecko jest niespokojne, płaczliwe, ma kłopoty z zaśnięciem, często wybudza się w nocy
- Ma trudności z jedzeniem
- Jest niezdarne, słabo skoordynowane, ma trudności z ubieraniem się
- Nie jest samodzielne –
- Ma problemy z utrzymaniem równowagi, często przewraca się na prostej drodze
- Często wpada na stojące przedmioty
- Ma problem z koncentracją uwagi, często się rozprasza
- Przyjmuje nieprawidłowa postawę przy stoliku lub ławce
- Podpiera głowę, zjeżdża z krzesła
- Jest nadruchliwe, nie może usiedzieć w jednym miejscu, często zmienia aktywności i pozycje ciała
- Uwielbia karuzelę i huśtawki lub ich unika
- Porusza się nieadekwatnie do sytuacji – zbyt wolno lub zbyt szybko
- Jest impulsywne, nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża, bywa uparte, niezadowolone bez przyczyny, ciężko zrozumieć przyczynę jego zachowania
- Trudno mu nauczyć się jazdy na rowerze, hulajnodze
- Czuje się niepewnie na niestabilnym podłożu np. materacu
- Przejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością, okazuje niepokój, gdy musi oderwać nogi od podłogi, np. wejść na schody
- Nie toleruje zabiegów higienicznych np.: mycie głowy, kąpiel, obcinanie włosów, paznokci
- Nie lubi się przytulać, nie lubi niespodziewanego dotyku lub przeciwnie nadmiernie obściskuje, dąży do mocnego kontaktu fizycznego
- Nie znosi metek od ubrań Zwykle odmawia ubierania nowych rzeczy, woli nosić stare, często już znoszone rzeczy
- Nadmiernie zwraca uwagę na brudne dłonie, unika brudzących zabaw -Nie adekwatnie dopasowuje siłę do zadania
- Unika zabaw zespołowych z kolegami, rodzeństwem, jest kiepskim zawodnikiem w zespole
- Myli kierunki, jest zagubione na boisku
- Sprawia wrażenie, że nigdy się nie męczy lub wręcz przeciwnie męczy się bardzo szybko
- Ma problem z zaplanowaniem ruchu, nie wie od czego zacząć wykonanie nowej czynności
- W nowym miejscu czuje się zagubione, potrzebuje sporo czasu by się odnaleźć w otoczeniu
- Uwielbia ekstremalne przeżycia np. skoki na głęboka wodę, szybką jazda na nartach na tzw. „krechę”, szybkie zjeżdżalnie wodne, ciągle mu mało, nie zwraca uwagi na niebezpieczeństwo.
- Ma trudności szkolne np. z czytaniem i pisaniem, cięciem nożyczkami, odwraca litery, cyfry, ma trudności w przepisywaniu z tablicy, nie ma dominacji jednej ręki
Zachowania, wskazujące na możliwe trudności z Integracją Sensoryczną u niemowląt i dzieci żłobkowych:
- Nadmiernie płaczliwe
- Ma problemy ze snem
- Często wybudza się w nocy
- Nie lubi być brane na ręce, przytulane
- Nie toleruje spacerów
- Nie toleruje ostrego światła
- Jest bardzo wrażliwe na dźwięki
- Zwykle płacze podczas kąpieli
- Nie lubi jeździć samochodem
- Ma trudności z jedzeniem
- Nie znosi dotykać dłonią lub stopami różnych faktur np. piasku, trawy -Unika kontaktu wzrokowego
- Jest w ciągłym ruchu, potyka się o własne stopy
- Jest nadmiernie spokojne
- Ma trudności z koncentracją uwagi (na miarę swojego wieku), nie jest w stanie dłużą chwilę bawić się jedną zabawką
- Nie potrafi zorganizować sobie prostej zabawy